Literackie fascynacje kawą

Paliwo dla pisarza? Talent, wena, pomysł, natchnienie?  Wszystko razem plus często magiczny, czarny napój – kawa. Ponoć przybyła do Europy z Konstantynopola. Ponoć pierwszą kawiarnię otwarł w Wiedniu Polak – Kulczycki. Ponoć…

Ostatnio wpadły mi przy świątecznych porządkach do ręki dwa wspaniałe albumy, o których … zapomniałam. Schowały się za innymi książkami i nie mając ich od dłuższego czasu na widoku, po prostu o nich nie pamiętałam.
Pierwszy z nich to „Najsłynniejsze kafejki literackie Europy” pióra Noël Riley Fitch, wydany przez Elipsę w 2008 roku.  A drugi to „Kulinarne fascynacje pana Balzaca” Gonzague Saint-Bris, wydany przez Wiedzę i Życie w 2001. Obydwie książki kupiłam przede wszystkim ze względu na zachwycające, nastrojowe zdjęcia. Albumy to przecież przede wszystkim uczta dla oczu.

Kawa jest jedną z bohaterek tych pięknych książek. Pobudza siły twórcze i może dlatego tak ukochało ją wielu pisarzy. Oscar Wilde, Ernest Hemingway, Adam Mickiewicz, Zygmunt Krasiński… ale jej największym smakoszem z pewnością był Honoriusz Balzac.

Pisał o niej często, pozostawił zresztą w swej twórczości mnóstwo kulinarnych wskazówek, a nawet gotowych przepisów.

Jaki wpływ miała kawa na pisarza? Ogromny. Pobudzała wspomnienia, porównania wysypywały się jak z rękawa, myśli biegły szybko i aktywizował się cały proces twórczy, w czasie którego „papier pokrywa się atramentem”.
Balzac pijał kawę czarną. Ciekawe są jego spostrzeżenia dotyczące kawy z mlekiem, którą ja osobiście preferuję. Co na taki napój mawiał francuski pisarz?

„…podanie kawy z mlekiem nie jest błędem; jest to po prostu śmieszne. Jedynie dozorcy piją tę prostacka mieszankę, która zasmuca, obciąża żołądek szkodliwym nalotem i osłabia system nerwowy”. (Kulinarne fascynacje…s.99)

Z preferencjami kulinarnymi pana Balzaca dyskutować nie będę, on lubił czarną, ja z mlekiem. I niech tak zostanie. Nawet wielcy ludzie mogą się mylić;-))))

Aż prosi się, by zacytować znany zapewne wszystkim fragment naszej epopei:

„Takiej kawy jak w Polszcze nie ma w żadnym kraju
W Polszcze, w domu porządnym, z dawnego zwyczaju
Jest do robienia kawy osobna niewiasta,
Nazwa się kawiarka, ta sprowadza z miasta
Lub z wicin bierze ziarna w najlepszym gatunku,
I zna tajne sposoby gotowania trunku,
Który ma czarność węgla, przejrzystość bursztynu,
Zapach moki i gęstość miodowego płynu.”

                                                                             ******

A do kawy polecam, by osiągnąć apogeum sił twórczych, „coś słodkiego”.

Jeszcze ze świątecznych wypieków. Tort czekoladowo-kokosowy lub babeczki z kremem waniliowym i czekoladowym.

Oby Nowy Rok 2013 był tak słodki, ale przede wszystkim pomyślny...